Die göttliche Ordnung: Zwitserse campagne voor vrouwenstemrecht

In 1971 organiseerde Zwitserland als laatste Europese land een referendum over vrouwenstemrecht. De gelijke rechten voor mannen en vrouwen werden pas in 1981 in de grondwet van het land opgenomen. Pas in 1990 kreeg Appenzell Innerrhoden als laatste kanton van Zwitserland vrouwenstemrecht. In Die göttliche Ordnung onderzoekt regisseur Petra Volpe de emancipatie van vrouwen in bergachtige gebieden. De vrouwen in deze dorpjes hebben niet door dat de seksuele revolutie wereldwijd in volle gang is. Nora begint een campagne voor vrouwenstemrecht. Lukt het haar het bergdorpje te doen ontwaken? Kan zij de bevolking laten zien dat de tijd van de patriarchale onderdrukking voorbij moet zijn?

De onderdrukking van de vrouw

Zwitserland, 1971. Nora Ruckstuhl is een jonge huisvrouw en moeder die met haar man, hun twee zonen en haar schoonvader in een klein bergdorpje woont. Hier, op het Zwitserse platteland, wordt weinig of niets gevoeld van de enorme sociale omwentelingen die de beweging van mei 1968 heeft veroorzaakt. Ook Nora’s leven is hetzelfde gebleven. Nu haar zoons al wat groter zijn, zou ze graag een nieuwe uitdaging hebben naast het huishouden Wanneer ze een vacature in de krant vindt, vraagt ze aan haar man of ze mag solliciteren. Hij verbiedt het haar. Als ze zich verveelt, wil hij haar echter gerust opnieuw bezwangeren.

Dan loopt de opstandige tienerdochter van Nora’s zus Theresa weg van huis, om er met haar vriendje vandoor te gaan. Haar ouders krijgen haar te pakken en plaatsen haar in een inrichting voor onhandelbare kinderen. Nora begint hierdoor meer en meer te beseffen hoezeer de wensen van vrouwen worden genegeerd in het dagelijks leven.

Nora besluit dat het tijd is om in actie te komen. Samen met Vroni – een oudere dame die jaren eerder al streed voor gelijke behandeling – en Graziella – een vrijgevochten Italiaanse vrouw – gaat ze campagne voeren voor het stemrecht van vrouwen. Deze kwestie zal op 7 februari 1971 aan de mannelijke kiezers worden voorgelegd. Als Nora, Vromi en Graziella vooral veel negatieve reacties krijgen op hun campagne, besluiten ze dat er maar een mogelijkheid is. Een vrouwenstaking. Alle vrouwen in het dorp leggen hun huishoudelijke taken neer.

Van huisvrouw tot feministe

Die göttliche Ordnung vertelt een zeer interessant verhaal, gebaseerd op historische gebeurtenisen. Het is toch bizar om je voor te stellen dat vrouwen in Zwitserland tot 1971 geen stemrecht hadden?

In haar film geeft Petra Volpe de lezer veel informatie, maar ook zeer levensechte personages. Nora transformeert van een ietwat saaie huisvrouw tot een kleurrijke feministe die niet bang is voor haar mening op te komen. Ook zijn we getuige van de persoonlijke groei van haar zus Theresa. Alle vrouwen rondom Nora hebben een eigen verhaal en een reden waarom ze besluiten Nora te steunen in haar campagne. Ieder van hen was op een geheel eigen manier slachtoffer van onderdrukking op basis van hun geslacht.

Betogingen, de orgasmekloof en vrouwenstemrecht

De titel van de film vinden we terug bij misschien wel de sterkste tegenstander van Nora: Charlotte Wipf. Deze prominente vrouw is tegen het vrouwenstemrecht en verschuilt zich achter de orde tussen man en vrouw zoals we deze in de Bijbel terugvinden.

Een waaier aan feministische onderwerpen passeren de revue in Die göttliche Ordnung: van vrouwenstemrecht tot de orgasmekloof en van huiselijk geweld tot depressie en verlies. Toch is de film nergens zwaar.

Die göttliche Ordnung vertelt een belangrijk en vaak vergeten verhaal over de strijd voor vrouwenstemrecht. Tegen een bergachtig decor en op de maat van energieke nummers als ‘Respect’ (Aretha Franklin) en ‘You Don’t Own Me (Leslie Gore) neemt Petra Volpe ons mee in de strijd tegen patriarchale onderdrukking. Ondanks de serieuze onderwerpen voelt de film nergens zwaar. De innemende personages en de humor maken van Die göttliche Ordnung een prachtig geheel.